22 maja obchodzony jest Dzień Praw Zwierząt, ustanowiony przez Stowarzyszenie Ekologiczno-Kulturalne Klub Gaja, dla upamiętnienia uchwalenia Ustawy o Ochronie Zwierząt z dnia 21 sierpnia 1997 roku. Petycję za wprowadzeniem ustawy podpisało wówczas 600 tysięcy osób. Była to największa kampania obywatelska na rzecz praw zwierząt w Polsce.
„Zwierzę, jako istota żyjąca, zdolna do odczuwania cierpienia, nie jest rzeczą. Człowiek jest mu winien poszanowanie, ochronę i opiekę”. Słowa te dotyczą nie tylko psów
i kotów, ale też zwierząt cyrkowych, czy hodowlanych. Ustawa zobowiązuje także organy administracji publicznej do podejmowania działań na rzecz ochrony zwierząt i współdziałanie w tym zakresie z odpowiednimi instytucjami i organizacjami.
Za nieprzestrzeganie praw zwierząt grożą kary. W prawie polskim za umyślne, bezprawne zabijanie zwierząt i znęcanie się nad nimi sąd może orzec środki kare w postaci grzywny, kary ograniczenia lub pozbawienia wolności, przepadku zwierzęcia, zakazu posiadania zwierząt, zakazu wykonywania określonego zawodu, prowadzenia określonej działalności lub wykonywania czynności wymagających zezwolenia, które są związane
z wykorzystywaniem zwierząt lub oddziaływaniem na nie, czy też nawiązki na cel związany
z ochroną zwierząt.
Według Davida DeGrazia, autora książki „Prawa zwierząt. Bardzo krótkie wprowadzenie”, prawa zwierząt można rozumieć w trzech zasadniczych znaczeniach:
– statusu moralnego – zwierzęta nie istnieją wyłącznie na użytek człowieka i powinny być traktowane dobrze przez wzgląd na nie same,
– równego poszanowania – nadania równej moralnej wagi porównywalnym interesom ludzi i zwierząt, na przykład tak samo liczącego się cierpienia zwierzęcia i człowieka,
– „przebijającym wartość użyteczności” – zwierzęta, podobnie jak ludzie, posiadają pewne ważne interesy, których nie wolno uchylać, nawet podejmując wysiłki w celu zwiększenia użyteczności dla społeczeństwa, na przykład prawo do wolności (zwierzęta nie powinny być zamykane, nawet jeżeli zrobienie tego mogłoby przypuszczalnie przynieść liczne korzyści przy niewielkich kosztach).
Obrońcy praw zwierząt zgodnie twierdzą, że zwierzęta nie powinny być traktowane jak przedmioty, ale jak podmioty, nie powinny być zabijane na pożywienie, wykorzystywane w eksperymentach medycznych czy rozrywce. Powstające współcześnie ruchy na rzecz ochrony zwierząt obierają różnorodne metody działania, między innymi pikiety, happeningi, kampanie informacyjne, bojkot firm, czy też lobbing na rzecz zmian prawnych. Wszystkie te akcje mają zwrócić uwagę opinii publicznej na problem łamania praw zwierząt.
Co możemy zrobić, aby pomóc zwierzętom?
– Reagujmy, gdy widzimy że ktoś znęca się nad zwierzęciem, dzwońmy na policję, straż miejską, do najbliższej organizacji prozwierzęcej,
– Otaczajmy opieką zwierzęta bezdomne, wolnożyjące,
– Adoptujmy zwierzęta, a nie kupujmy- kupując zwierzę wspiera się ogromny przemysł wzbogacający się na rozmnażaniu zwierząt i niezapewniający im podstawowych warunków
w hodowlach,
– Nie kupujmy rzeczy pochodzących z wyzysku zwierząt bądź wykonanych ze zwierząt, zwracajmy uwagę czy kupowane przez nas produkty nie są testowane na zwierzętach,
– Wybierzmy dietę roślinną,
– Mówmy głośno jak naprawdę wygląda sytuacja zwierząt w ludzkim społeczeństwie, mówmy o cyrkach, fermach futrzarskich i fermach przemysłowych, o bezdomności zwierząt, o testach laboratoryjnych prowadzonych na zwierzętach, czy o zwierzętach dzikich zabijanych przez myśliwych bądź ginących w wypadkach samochodowych,
– Wspierajmy inicjatywy prozwierzęce, zaangażujmy się w działania na rzecz zwierząt.
Bibliografia:
– https://pl.wikipedia.org/wiki/Prawa_zwierz%C4%85t
– David DeGrazia „Prawa zwierząt. Bardzo krótkie wprowadzenie”
– Joanna Wydrych „Co możemy zrobić dla zwierząt”
